Dozajlama Nedir?

Kompozit malzemeler endüstrinin neredeyse her alanında karşımıza çıkan ürünlerdir. Üretime pek çok anlamda faydası olan bu ürünler iki ya da daha fazla bileşenin bir araya gelmesi ile elde edilir. Kompozit malzemelerden verim almanın püf noktası ise bu bileşenleri doğru dozlarda bir araya getirmekten geçer. Dozajlama kelimesi, kompozit malzemeler ile bir araya geldiğinde; bileşenlerin belirli oranlarda bir araya getirilmesini kapsar. Dozajlama süreci ne kadar başarılı olursa kompozit malzemeden alınan verim de o oranda artış gösterir.

Kompozit malzemeler mekanik, termal, kimyasal özellikler başta olmak üzere pek çok özelliğe sahiptir. Dozajlama esnasında yapılan en ufak hata, ürünün bu özelliklerinin kaybetmesine hatta tamamen işlevsiz bir ürün olmasına sebep olabilir. Kompozit malzemelerde ölçme ve dozajlama adımlarının başarılı geçmesi için bir takım ölçüm ekipmanları mevcuttur. Bu ekipmanları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Ölçme kabı
• Karıştırma kabı
• Ölçüm tarağı.

Endüstriyel üretimlerde kritik noktalarda kullanılan kompozit malzemeler, bünyesinde yer aldığı son ürünü etkileyen en büyük faktörlerden biridir. Bu nedenle de kompozit malzemeler üretilirken kullanılan ekipmanların son derece hassas olması gerekir. Örneği karıştırma kabı ne kadar hassas olursa bileşenler o kadar homojen karıştırılabilir.

Kompozit malzemelerin dozajlama aşamasında dikkat edilmesi gereken kriterleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Bileşenlerin hassas bir şekilde ölçülmesi: İlk olarak elde etmek istenilen kompozit malzemenin hangi alanda kullanılacağını belirlenir. Bu aşama üretimde kullanılacak bileşenleri seçmek için son derece önemlidir. Bileşenler belirlendikten sonra hangi bileşenin ne kadar kullanılacağı hesaplanır. Ölçümler hesaplandıktan sonra doğru bir şekilde üretim yapılması adına kompozit malzemelerin üretime özel tasarlanmış ölçme kabı kullanılmalıdır. Bu sayede hassas ölçüm yapılabilir ve üründen verim alınabilir.
• Karıştırma süreci: Ölçme aşaması tamamlandıktan sonra sıra karıştırma aşamasına gelir. Kullanılacak bileşenler ne kadar hassas ölçülürse ölçülsün karıştırma aşaması başarılı olmazsa ölçümün doğru olmasının hiçbir anlamı kalmayacaktır. Bu nedenle de kompozit malzemelerin karıştırılması için özel karıştırma kabından yararlanılır. Karıştırılan bileşenlerden tamamen homojen bir yapı elde edilene kadar karıştırma işlemi devam edilir. Böylece kompozit malzeme elde edilmeye bir adım daha yaklaşılır.
• Sürekli Kontrol ve Geribildirim: Kompozit malzemelerin üretim aşamaları son derece önemlidir. Yapılan en ufak bir hata bile ürünün performansını ciddi oranda düşürebilir. Bu nedenle de kontrol ve geri bildirimlerden yararlanmak gerekir. Akıllı sensörler ve otomasyon teknolojileri, üretim sürecinin sürekli olarak izlenmesini ve eğer gerekirse düzeltilmesini sağlar. Bu işlem dozajlamanın doğru yapılması için oldukça kritik bir adımdır.

Endüstrinin pek çok alanında kullanılan kompozit malzemelerin ölçme ve dozajlama süreci son derece önemlidir. Bu nedenle de işin asla şansa bırakılmaması gerekir. Doğru ürünün elde edilmesi için doğru ölçüm ekipmanlarının kullanılması şarttır. Bu ekipmanlar kompozit ürünlere özel olarak üretilir ve hassas ürünlerdir.

Ölçme Aletleri Nedir ve Ne İçin Kullanılır?

Kompozit malzemeler üretilirken iki ya da daha fazla bileşen bir araya getirilir. Ancak bu öylesine bir birleşme değildir. Üründen alınmak istenen verim ve işleve göre bileşenin türü ve kullanılması gereken oran miktarı bellidir. Ölçme ve dozajlama yanlış yapılır ve bu oranların dışına çıkılırsa ya ürünün performansı düşer ya da sadece görüntüden ibaret başarısız bir ürün elde edilir.

Üretilen kompozit malzemeden tam verim alınması için bileşenler doğru oranlarda birleştirilmelidir. Bunun da en iyi yolu ölçme aletleri kullanmaktan geçer. Ölçme aletleri, kompozit malzeme üretimine özel olarak üretilen ve oldukça hassas olan ekipmanlardır. Kompozit malzeme elde edilirken en sık kullanılan ölçme malzemelerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Karıştırma kabı
• Ölçme kabı
• Ölçüm tarağı

İşlevlerini ve faydalarını anlamak adına bu malzemeleri inceleyelim:

Karıştırma kabı: Kompozit malzeme elde edilirken doğru oranlarla bir araya getirilen bileşenlerin karıştırılması, basınç uygulanması ve yoğrulması gerekir. Bu nedenle de dayanıklı bir ürüne ihtiyaç duyulur. Karıştırma kabı dayanıklı bir yapıya sahip olması nedeniyle bu işlemler için uygun bir malzemedir. Polimer ya da metal gibi dayanıklı malzemelerden üretilen karıştırma kabı, aşınmaya karşı dayanıklıdır.

Ölçme kabı: Bir kompozit malzeme elde edilirken iki ya da daha fazla bileşen kullanılır. Kullanılan bu bileşenler genellik sıvı ya da toz formda olurlar. Doğru oranlarda ölçülmesi zor olan bu bileşenlerin özel ölçme kaplarında ölçülmesi gerekir. Bu nedenle de ölçme kabı kullanılır. Kullanılan bu kabın hem kimyasal maddelere hem de aşınmalara karşı dayanıklı olması gerekir. İyi bir ölçme kabı kullanılırsa malzeme istenilen özellikleri karşılar ve verimli olur.

Ölçüm tarağı: Ölçüm tarağı, kompozit ürün elde ediminde kullanılan bileşenlerim hassas bir şekilde ölçülmesi ve doğru oranlarda bir araya getirilmesi için özel olarak tasarlanmış özel bir üründür. Ölçüm tarağı, farklı birimlerde ölçüm yapılabilen bir üründür. Aynı zamanda kullanımı da oldukça kolay olan ölçüm tarağı, kompozit malzeme bileşenlerinin hassas bir şekilde ölçülebilmesi için en ideal ürünlerden biridir.

Sonuç olarak bu ürünler sayesinde kompozit malzemelerin ölçümü doğru şekilde yapılarak üretim aşaması sorunsuz şekilde geçirilebilir.