Bazalt Elyaf Takviyeler
Bazalt elyaf, bazalt ve elyafın özel bir işlemle birleşmesiyle üretilen bir malzemedir. Bazalt, silika içeren ince tanecikli bir kaya türü olarak bilinir. Dayanıklı hammadde olmasından dolayı farklı sektörlerde kullanılır. Binlerce yıldır kullanılan bazalt günümüzde farklı versiyonlarda tercih edilir. Elyafla birlikte kullanılan bazalt da farklı versiyonlardan biridir.
Bazalt Elyaf Nedir?
Bazalt elyaf, bazalt fitil veya iplikten yapılan bir kumaştır. Kullanım alanlarına göre farklı kalınlık, genişlik, ağırlık ve dokuma deseni ile üretilir. Polipropilen elyaf ve bazalttan üretilen bu malzeme, yapısal uygulamalara katkı sağlamak için kullanılır. Dolayısıyla dayanıklı ve güçlü özelliklere sahiptir. Genel ve özel amaçlar için kullanıldığı için çeşitli uygulamalarda tercih edilir.
Bu elyaf takviyeleri arasında iki ürün öne çıkar. Bazalt tek uçlu fitil ilki olup kesiksiz, devamlı liflerden üretilmektedir. Bu ürün, kompozit uygulamalarında, korozyona dirençli uygulamalarda, beton ve polimer karışımlarda kullanılır. Diğer ürün ise bazalt elyaf kırpma olup, 3-4.5-6-12 ve 25 mm boylarında kesilerek kullanılır. Beton ve epoksi reçinesi takviyesine uygundur. 13 veya 17 mikron elyaf kalınlıklarında üretilir, BMC hamur üretimi için elverişlidir. Bu özellikleriyle fonksiyonel ve yapısal uygulamalar için kullanılır.
Bazalt Elyafın Özellikleri
Bu elyaf, polipropilen elyaf ve bazalttan üretilen bir malzeme olup çeşitli özelliklere sahiptir. Özelliklerini genel, fiziksel ve kimyasal kararlılık olarak sınıflandırabiliriz. Sahip olduğu özellikler sayesinde kullanım alanlarına göre seçilir. Bu elyafın diğer genel, fiziksel ve kimyasal kararlılık özellikleri şunlardır:
- Hammaddesi volkanik püskürük kaya halinde bulunur.
- Kimyasal ve doğal termal kararlılığa sahiptir. Bu nedenle sağlık için risk faktörü taşımaz.
- Çalışma ısısı -296- 700 derecedir.
- Bağ ısısı 1050 derecedir.
- Termal iletkenliği 0.03 ~ 0.038 derecedir.
- Filaman çapı 7 ~15’tir.
- Yoğunluğu 2650’dir.
- Elastikiyet katsayısı 10.000 ~11.000’dir.
- Kimyasal kararlılık özellikleri ise; 2N HCI % 2.2, 2N NaOH yüzde 6.0 ve H2O % 0.2’dir. Bu özellikleri, sağlık için zararlı olmadığını ortaya koyar.
- Yüksek modüllü ve mukavemetli bir elyaftır.
- Şok direnci üst seviyede olduğu için balistik uygulamalar için uygundur.
- Düşük maliyetli ve dayanıklı olması nedeniyle birçok uygulamada karbon elyafın yerine tercih edilebilir.
- Sıcaklık direnci yüksektir.
- İyi ışık direncine sahiptir.
- Doğal iplikten elde edildiği ve geri dönüştürülebildiği için çevre dostu bir üründür.
- Sağlığa karşı zararsız olup güvenli bir malzemedir.
- İyi derecede yorulma ve korozyon direnci vardır.
- Doymamış polyester, vinilester, epoksi, fenolik vb. reçine ile uyumlu olduğu için farklı uygulamalarda kullanılır.
- E-cama göre daha iyi kimyasal direnci vardır.
- Kullanımı ve işlenmesi kolaydır.
Bazalt Elyaf Kullanım Alanları
Bazalt elyaf, çeşitli kullanım alanlarında işe yarayan bir malzemedir. Geçmiş dönemlerde daha kısıtlı bir kullanım alanına sahipken, günümüzde teknolojinin ve endüstriyel sahaların gelişmesiyle kullanım alanı genişlemiştir.
Bazalt elyafın kullanılacağı durumlarda uzun olarak kesilmesi gerekir. Diğer kullanım şekilleri ise karışık monofilamentler halinde kesilerek ve kesikli elyaf grupları halinde kullanılmasıdır. Bu şekillerde kesilen elyaflar, beklentileri karşılayacaktır. Kullanım özellikleri ise şu şekilde açıklanabilir:
- Büzülme çatlaklarını %90, rötre çatlaklarını ise %50 oranında azaltmaktadır.
- Yorulma direncini %500’den fazla artırır.
- Don direncinde %35’ten fazla artış gösterirken eğilme ve çekme direncinde %35 artış sağlar.
- Köşe kırıklarında %90 azalma ile öne çıkar.
- Su geçirmezlik özelliğini %50’nin üzerine çıkarır.
Bazalt Elyafın Sağladığı Avantajlar
Bu elyaf, kullanıldığı alanlarda birçok avantaj sağlar. Sahip olduğu özellikleri, bu avantajları ortaya çıkarır. Genel olarak bu elyafın sağladığı avantajlar şunlardır:
- Yüksek sıcaklık dayanımı sayesinde sıcaklığın yüksek olduğu uygulamalarda kullanılabilir.
- Bazalt hammaddesinden üretildiği için sentetik elyaf çeşitlerinden daha yüksek mukavemete sahiptir. Bu sayede dayanıklı ve uzun ömürlü ürünlerin üretilmesini sağlar.
- Düşük yoğunluğu olduğu için hafiftir ve bu özelliği ile taşıt araçlarında kullanıldığında enerji tasarrufu sağlar.
- Kimyasal direnci yüksek olduğu için kimyasal ürünlerin fazla olduğu alanlarda rahatlıkla kullanılabilir.
- İçeriğindeki elyaf sayesinde çevre dostu bir üründür. Bu da kullanıldığı alanlarda enerji verimliliği sağlar.
Sektörlere Göre Uygulamaları
Bu elyaf, özellikleri ve sağladığı bazı avantajlar ile belirli sektörlerin vazgeçilmez malzemelerinden biri haline gelmiştir. Çoğunlukla da yapı sektöründe tercih edilir. Genel olarak bu elyafın sektörlere göre uygulamaları şu şekildedir:
İnşaat sektörü: Yüksek mukavemet özelliği ile öne çıkan bu elyafın yaygın olarak kullanıldığı sektör inşaattır. Bu sektörde bina cephe yalıtımı, izolasyon duvar, çatı ve tavan uygulamalarında kullanılır.
Yangın koruma: Isıya yüksek direnci olan bu malzeme, yangın koruma amacıyla da kullanılır. Metal yapı, bina ve tarihi yapılarda kullanılarak yangınlara karşı dayanıklı hale getirir.
İnşaat malzemeleri üretimi: En çok kullanıldığı alan olan inşaat sektöründe sadece uygulamalarla sınırlı değildir. Aynı zamanda çeşitli yapı malzemesinin üretilmesini sağlar. Bu malzemeler arasında prefabrik binalar, tünel, asma tavan, sac malzemeleri, yangın kapıları, güvenlik duvarları gibi çeşitli malzemeler yer alır.